www.jaf.fora.pl

numerek

Życie na podsłuchu (Leben der Anderen, Das) DVDrip

Niemiecka Republika Demokratyczna to był dziwny kraj. Nam, gościom z Polski, wydawać się mógł oazą dobrobytu, gdzie jedzenie wprawdzie było podłe, ale za to bez kłopotu można się było ubrać i zaopatrzyć w sprzęt AGD. Ale to tylko jedna strona medalu. Inna - wtedy, w latach 70., kiedy do NRD zaczęło się jeździć na dowód osobisty - miała postać stugębnej plotki. Mówiło się o bojówkach FDJ, tamtejszej organizacji młodzieżowej, które prostowały anteny ustawione na odbiór telewizji zachodnioniemieckiej, o celnikach, którzy gotowi byli przepuścić każdą pornografię, ale zatrzymywali wszystko, co było napisane po niemiecku lecz nie zostało wydane w NRD, o mrukliwych sąsiadach naszych znajomych, z którymi strach było rozmawiać, bo... tu zazwyczaj zapadało kłopotliwe milczenie. Z kilkudziesięciu filmów z NRD, jakie miałem okazję zobaczyć, szczególnie zapamiętałem dwa. Jeden nosił tytuł "Wybory w VII c" i opowiadał o społecznym dojrzewaniu młodzieży ze szkoły podstawowej: wynikało z niego, że miarą dojrzałości była umiejętność przejrzenia wrogich zamiarów przeciwnika i zameldowanie o nich nauczycielowi. Drugi to nagradzana na festiwalach "Sabine Kleist, lat 7" - historia dziewczynki, która uciekła z domu dziecka. Sabina spotyka na ulicach Berlina chłopca z Polski, razem spędzają popołudnie, a wieczorem dziewczynka odprowadza go na posterunek policji: "To jest nasz towarzysz z Polski" (w NRD nie mówiło się "pan", ale właśnie "towarzysz", słowo "genosse" w języku Niemców z NRD znaczyło tyle samo, co francuskie "mon ami"). Na to policjant, w filmie nakręconym w 1982 roku, w czasie stanu wojennego w Polsce: "Chciałaś powiedzieć: kolega z Polski..." Reszty - płomiennych pocałunków przywódcy państwa Ericha Honeckera, który tak chciał stabilizować sytuację w Polsce swoimi wojskami, anegdot o samochodach trabant, exodusu obywateli NRD latem 1989 roku i relacji z jesiennych manifestacji w Lipsku, wreszcie zmian na szczycie władzy, które doprowadziły do upadku Muru jesienią 1989 roku - wspominać nie trzeba: wydarzenia te są po części i naszą, polską historią.

Prawdziwe oblicze Niemieckiej Republiki Demokratycznej zaczęło ujawniać się zaraz po upadku Muru. Fakty były przerażające: od 239 zastrzelonych przez straż graniczną na Murze, po makabryczną liczbę 100 tys. funkcjonariuszy Staatssicherheit (osławionej Stasi), dla których pracowało co najmniej 200 tys. informatorów (przy populacji rzędu 17 mln). Dziś budynek Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Berlinie jest pomnikiem-muzeum zniewolenia narodu przez złowrogi System i zarazem siedzibą tzw. Instytutu Gaucka, odpowiednika naszego IPN. A jednak czas - i wysokie koszty zjednoczenia - zrobiły swoje. Dziś pamięć o NRD zdominowała Ostalgia (od "ost" - wschód) - w mniejszym stopniu tęsknota za systemem, bardziej za własną młodością i poczuciem socjalnego bezpieczeństwa, gwarantowanego przez państwo. Ostalgia, której wyznacznikami jest z jednej strony powodzenie takich filmów jak "Goodbye, Lenin!", z drugiej uwielbiane przez niemiecką młodzież zabawy w stylu Ost - w mundurach służb byłego państwa, przy muzyce z epoki lub jej podróbkach oraz przy fałszowanym szampanie, który nadal się produkuje. Oto wyrosło nowe pokolenie, które ma za nic koszmar, jakiego zaznały pokolenia rodziców i dziadków. "Życie na podsłuchu" debiutanta Floriana Henckla von Donnersmarcka (lat 33) ma pamięć o tym koszmarze przywrócić. Tego przynajmniej oczekują środowiska związane z niemiecką kinematografią, które uhonorowały film aż 11 nominacjami (rekord w 55-letniej historii nagrody) do Loli, niemieckiego odpowiednika Oscara. Ostatecznie film otrzymał siedem statuetek, w tym za film roku, scenariusz i reżyserię.

Obsada
Martina Gedeck - Christa-Maria SielandUlrich Mühe - Hauptmann Gerd Wiesler "HGW XX/7"Sebastian Koch - Georg DreymanUlrich Tukur - Oberstleutnant Anton GrubitzThomas Thieme - Minister Bruno Hempf